Wat is osteoporose?
Osteoporose, ook wel botontkalking genoemd, ontstaat door een verstoring van het evenwicht tussen bot aanmaak en bot afbraak. Hierdoor worden de botten brozer, verliezen ze hun stevigheid en kunnen ze makkelijker breken. De eerste symptomen zijn vaak pijn in de onderrug of de lendenen. Een houdingsverandering en kleiner worden van gestalte kunnen ook symptomen zijn, dit komt door het broos worden van de wervels. Zeker wanneer spontane breuken optreden kan dit een aanwijzing zijn voor osteoporose.
Tijdens de groei en tot de leeftijd van 35 jaar zal de bot-aanmaak groter zijn dan de afbraak. Wanneer we ouder worden zal de afbraak overheersen. Vanaf de menopauze heeft de vrouw één kans op drie om osteoporose te ontwikkelen, bij mannen is dit één op vijf vanaf 50 jaar. Er is ook een erfelijke factor die een rol speelt.
Hoe osteoporose voorkomen en behandelen?
- Voldoende lichaamsbeweging is zeer belangrijk! Dit moet geen uitputtende sport zijn, wandelen is al voldoende. Het zal de onderste ledematen, rug en heupen versterken omdat de druk daar het grootste is. Zorg dat je minstens 30 minuten per dag beweegt.
- Calcium zorgt voor de botopbouw, niet alleen tijdens de groei maar ook op latere leeftijd. Het is dus belangrijk om voldoende zuivelproducten te consumeren. Als je onvoldoende calcium inneemt via je voeding, gebruik je best calciumsupplementen ( Calx-plus, Steovit, D-vital). Deze bestaan in verschillende vormen en smaken ( bruis, kauwtablet, chocolade, sinaas,...)
- Naast calcium speelt vitamine D ook een zeer belangrijke rol in de bothuishouding. Vitamine D zorgt immers voor de opname van calcium uit de darm, en zorgt ervoor dat het op de juiste plaats in het bot terecht komt. Je lichaam maakt dit aan door blootstelling aan het zonlicht. Sommige mensen nemen best een supplement in met vitamine D ( D-pearls, D-cure,...) omdat hun aanmaak minder is. Zeker mensen met een donkere huidskleur, of ouderen die moeilijk het huis kunnen verlaten en dus weinig in de zon komen.
Voor de behandeling van osteoporose bestaan ook geneesmiddelen. Soms wordt voor de menopauzale vrouw extra oestrogenen aangeraden, dit heet dan substitutietherapie. Andere voorbeelden van geneesmiddelen zijn bisfosfonaten, calcitonine en selectieve oestrogeen receptormodulatoren. Deze medicamenten moeten steeds in overleg met de arts opgestard worden.
De test bij osteoporose
De dichtheid van het bot kan gemeten worden door een apparaat dat de hoeveelheid mineralen meet ter hoogte van de wervels en de heup. Na 5 - 10 minuten onder dit apparaat (de DEXA-scanner) zal uitgedrukt worden hoe groot de kans is op een botbreuk. Dit door de T-score:
- –2,5 of lager: osteoporose
- tussen –2,5 en –1 : osteopenie (Dit is een vermindering van de botmineralen, maar niet zoveel als bij osteoporose. Er is hierbij wel een verhoogde kans dat je osteoporose kan ontwikkelen.)
- tussen –1 en +1 : hier is geen probleem.
